Grzyby jadalne: koźlarz babka, koźlarz czerwony, borowik szlachetny, borowik ponury

Zdjęcie

Koźlarz babka

/123/RF PICSEL

Koźlarz babka. Inne nazwy: kozak, babka, podbrzeźniak

JAK WYGLĄDA? Kapelusz pod wpływem wilgoci staje się śliski. Może być zarówno jasny, jak i ciemnobrązowy. Średnica dochodzi do 20 cm. U młodych grzybów jest półkolisty, czasem nieregularny, później staje się poduszkowaty, o brzegach lekko zadartych.

Trzon jest smukły, zwężający się w kierunku kapelusza. Ma do 3,5 cm grubości i do 17 cm wysokości. Jest biały, pokryty licznymi ciemno-brązowymi kosmkami.

Miąższ ma biały lub kremowy kolor, u podstawy może być zielonkawy. Włóknisty, u młodych grzybów jędrny, u starych miękki lub wodnisty.

GDZIE SZUKAĆ? Rośnie wyłącznie pod brzozami, w lasach liściastych oraz mieszanych. Spotyka się go też poza lasem, w suchych i umiarkowanie wilgotnych miejscach.

KIEDY ZBIERAĆ? Od połowy czerwca do końca października.

NAJLEPSZY DO: Ze względu na aromat idealny jest do suszenia, duszenia i marynowania.

GATUNKI PODOBNE: Dość często bywa mylony z niejadalnym goryczakiem żółciowym. Podobny jest też jadalny koźlarz grabowy, ale jego miąższ po uszkodzeniu przebarwia się na kolor brudnoróżowy.

Pod brzozami rośnie jadalny podobny koźlarz różnobarwny, a na wrzosowiskach koźlarz białawy.

Koźlarz czerwony. Inne nazwy: kraśniak, czerwonogłówka

Zdjęcie

Koźlarz czerwony

/123/RF PICSEL

JAK WYGLĄDA? Kapelusz ma średnicę od 6 do 25 centymetrów. U młodych grzybów jest biały, później staje się jasno- lub ciemnobrązowy.

Trzon osiąga wysokość od 5 do 20 cm, a grubość od 1,5 do 10 cm. Najpierw jest pękaty i głęboko osadzony w ziemi, później wydłuża się, staje się maczugowaty i baryłkowaty.

Miąższ zwykle jest biały, rzadziej kremowy lub piaskowy, pod skórą czerwonawobrązowy. U młodych grzybów jest twardy, a u starszych gąbczasty.

GDZIE SZUKAĆ? Do życia potrzebne są mu korzenie iglaków. Preferuje lasy w średniej klasie wieku. Uwaga! Rośnie razem z dwoma gatunkami muchomorów: czerwonawym oraz twardawym.

KIEDY ZBIERAĆ? Od maja do listopada! Często rośnie w niewielkich grupach – grzyby czasami tworzą krąg.

NAJLEPSZY DO: Ze względu na aromat jest znakomity do suszenia. Nadaje się również do marynaty.

Borowik ponury. Inne nazwy: siniak, pociech, pociec

Zdjęcie

Borowik ponury

/123/RF PICSEL

JAK WYGLĄDA? Kapelusz ma średnicę od 5 do 20 cm. U młodego grzyba jest półkolisty, u starszego poduchowaty. Gładki, czasami zamszowy, zwykle żółtobrązowy z odcie niem oliwkowym.

Trzon ma od 5 do 15 cm, u młodych przybiera kształt beczułki, u starszych zaś pałki lub walca. Może być żółty lub pomarańczowoczerwonawy, przy podstawie winnoczerwony. Ma wyraźną, ciemniejszą siateczkę o podłużnych oczkach.

Miąższ jest twardy i żółty, bliżej trzonu purpurowoczerwonawy. Po uszkodzeniu sinieje, ale po kilku minutach barwa blednie.

GDZIE SZUKAĆ? Rośnie w lasach liściastych, mieszanych i iglastych, szczególnie pod bukami i jodłami, spotkać go można także w parkach pod lipami.

KIEDY ZBIERAĆ? Od czerwca do października.

NAJLEPSZY DO: Koniecznie trzeba go ugotować, nie nadaje się do spożycia na surowo.

GATUNKI PODOBNE: Można go pomylić z jadalnym borowikiem ceglastoporym, który jednak na trzonie ma drobne, karminowoczerwone łuski.

Borowik szlachetny. Inne nazwy: prawdziwek, grabak

Zdjęcie

Borowik szlachetny

/123/RF PICSEL

JAK WYGLĄDA? Kapelusz ma średnicę 3-15 cm. Za młodu jest kulisty, potem łukowaty. Kolor – pomarańczowy, ciemno- lub ceglastoczerwony. Brzeg kapelusza jest cienki, skórka u starszych grzybów zwykle zwisa poza rurki.

Trzon osiąga od 5 do 18 cm wysokości, jest cylindryczny, dołem szerszy, białawy. U młodych grzybów jest pokryty białawymi łuskami, u starszych pomarańczowoczerwonymi.

Miąższ jest gruby, twardy i soczysty. Ma biały kolor, a po przekrojeniu (ułamaniu) dość szybko ciemnieje: staje się szaro- lub fioletowoczarny. U starszych grzybów w trzonie staje się łykowaty, natomiast w kapeluszu bardziej miękki i wodnisty.

GDZIE SZUKAĆ? Rośnie tylko pod osiką, na polanach, w niewielkich zagajnikach i na obrzeżach lasu.

KIEDY ZBIERAĆ? Od końca maja do końca października.

NAJLEPSZY DO: Suszenia i marynowania. Można go też dusić.